بینامتنیت کلام الهی در شعر معاصر فارسی‌زبانان غیرایرانی

نویسنده

چکیده مقاله:

قرآن مجید، این کتاب آسمانی، فرامتنی است که سایر متن‎ها خواسته یا ناخواسته از آموزه‎های آن به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم اثر پذیرفته‎اند. سهم اثرپذیری از کلام الهی بر زبان فارسی سهمی انکارناپذیر و مبارک است و این اثرپذیری در کلام ادیبان شیرین‌سخن فارسی برجسته‎تر و قابل تأمّل‎تر از دیگران است. شعر فارسی با بهره‎گیری از مرواریدهای درخشان کلام الهی گنجینه‌های معرفت و حکمتی را فراهم کرده است که قرن‎هاست جاودانه و ماندگارند. این پژوهش بر آن است تا با بهره‎گیری از رویکرد بینامتنی و روش توصیفی- تحلیلی اثرپذیری شاعران کشورهای فارسی‌زبان را از قرآن در دهه‎های اخیر بررسی کند؛ از این رو تلاش می‌شود با مطالعۀ اشعار شاعران برجستۀ معاصر افغانستان، تاجیکستان و ازبکستان گونه‎های اثرپذیری آنان از قرآن معرّفی شود. نتایج این پژوهش نشان می‎دهد که بینامتنیت آثار این شاعران با قرآن بیشتر از نوع ضمنی است و به شکل‎های مختلف ازجمله واژگانی، تلمیحی و الهامی تجلّی یافته است. گروهی از این شاعران نیز به اثرپذیری از ساختار سوره‎های قرآنی توجّه داشته‎اند. همچنین این پژوهش بیانگر آن است که قرآن به‌صورت غیرمستقیم در شعر بیشتر شاعران فارسی‌زبان معاصر حضور دارد؛ امّا آنان بیش از محتوا، به اصطلاحات و زبان قرآن توجّه دارند و بیش از همه به قصّه‌های قرآن علاقه نشان می‌دهند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بینامتنیت در شعر صلاح عبدالصبور

ادبیات معاصر عربی، مجموعه‌ای از مفاهیم نو را در‏بر دارد ‌که برخی از آنها را از غرب گرفته است. یکی از این مفاهیم، بینامتنیت است که در زبان عربی، واژۀ «تناص» معادل آن است. بینامتنیت، روی‏کردی فرهنگی- اجتماعی است که در همۀ حوزه‌ها به‏ویژه ادبیات، رسوخ کرده و دگرگونی‏هایی شگرف را به‌وجود آورده است و شاعران معاصر عرب نیز از آن بهره‌ برده‌اند. در این نوشتار، بر‏آنیم که بینامتنیت را در شعر صلاح عبد‏ال...

متن کامل

بازتاب اشعار سنّتی و معاصر فارسی در شعر شفیعی کدکنی ( با رویکرد به نظریه ی بینامتنیت)

بررسی تاثیر پذیری از شعر شاعران، از جذّاب ترین مقوله های نقد ادبی است. شعر شفیعی کدکنی از رهگذر تاثیر پذیری از اشعار سنّتی و معاصر فارسی و با توجه به رویکرد بینامتنیت قابل مطالعه است. بینامتنیت به رابطه­­­ی میان متن های ادبی اطلاق می شود. این اصطلاح نخستین بار توسط ژولیا کریستوا در اواخر دهه­ی شصت میلادی پس از بررسی آرای باختین مطرح شد. شعرِ«م. سرشک» به دلیل سرشار بودن از پشتوانه­ی فرهنگی و توجه ب...

متن کامل

کاربرد التفات در بافت کلام الهی

التفات یکی از فنون و آرایه­های ادبی است که در بیشتر کتابهای بلاغی عربی و فارسی به معنای تغییر زاویة سخن آمده و انواع محدودی از تغییرات اسلوبی و معنایی برای آن بر­شمرده شده است. اگرچه توجه به التفات و نشانه­ها­یی مبنی بر وجود آن در تمامی ادوار بلاغت عربی و فارسی به چشم می­خورد، بی­تردید، رشد و تکامل این صنعت ادبی، مدیون و مرهون پژوهشهای بلاغی ادیبان مسلمان در اثبات وجوه اعجاز قرآن است. این مقال...

متن کامل

کاربرد التفات در بافت کلام الهی

التفات یکی از فنون و آرایه­های ادبی است که در بیشتر کتابهای بلاغی عربی و فارسی به معنای تغییر زاویة سخن آمده و انواع محدودی از تغییرات اسلوبی و معنایی برای آن بر­شمرده شده است. اگرچه توجه به التفات و نشانه­ها­یی مبنی بر وجود آن در تمامی ادوار بلاغت عربی و فارسی به چشم می­خورد، بی­تردید، رشد و تکامل این صنعت ادبی، مدیون و مرهون پژوهشهای بلاغی ادیبان مسلمان در اثبات وجوه اعجاز قرآن است. این مقال...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 3

صفحات  49- 60

تاریخ انتشار 2017-06-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023